De vorige keer had de hovenier nèt niet alles af gekregen. Er zou dus nog één extra dag in de tuin besteed worden, om de laatste dingetjes te doen. Omdat de waterplanten nog in bestelling stonden, zou het een paar dagen duren voordat het laatste werk gedaan zou worden.
Uiteindelijk kwamen we uit op vandaag. Eigenlijk wilde de hovenier vorige week al aan de slag, maar omdat wij toen geen van tweeën thuis aanwezig waren leek het ons handiger om het vandaag te doen.
En dus zagen we vanmorgen, toen we de gordijnen open deden, voor de laatste maal de pick-up achter het huis geparkeerd en de vertrouwde gele kruiwagen op ons gouden pad staan.
Heel veel hoefde niet te worden uitgeladen. Naast - uiteraard - het gereedschap zagen wij de waterplanten, één paal en nog wat klein grut de tuin in gedragen worden.
Met deze laatste paal is de open afscheiding tussen ons en de buren compleet, omsloten door de oude taxus en de laurier. De klimmers tegen de palen kun je nu nog nauwelijks zien, maar met een beetje mazzel kunnen we de tuin van de buren volgend jaar amper meer zien door het nieuwe, opschietende groen.
Maar ook nu er nog geen begroeiing tegen aan staat, vinden wij het al heel fraai geworden!
***
Een tweede klus was het vervangen van het eenvoudige haakje op de poort door een echt slot. Hoewel je voorlopig nog vrij makkelijk over het schapenhek heen kunt stappen, nu de haag nog moet gaan groeien, leek het ons handig als we het hek aan beide kanten gemakkelijk open en dicht kunnen doen en ook op slot.
Visueel niet de meest spectaculaire verandering van vandaag, maar het is zo toch een stuk prettiger dan met alleen een haak, en - op termijn - ook wel iets veiliger.
***
Dan de klus waar wij het meeste naar hadden uitgekeken: het aankleden van de vijverrand en het laten afzinken van de waterplanten. Zoals we al eerder hebben verteld, wordt de rand van de vijver bekleed met oude stukken korrelbeton die zijn overgebleven van de bloembakken die Henri vorig jaar aan stukken heeft geslagen. Dit vormt, zo begrijpen wij, een ideale ondergrond voor mossen en kleine plantjes die zich kunnen hechten aan dit ruwe materiaal zodat zich de komende jaren een vloeiende overgang tussen de vijver en de rest van de tuin kan ontwikkelen.
Bovendien biedt het korrelbeton ook grip aan dieren die per ongeluk te water zijn geraakt, zoals onze egel, waar we trouwens nog geen signalen van hebben gezien (maar misschien ligt hij al in een diepe winterslaap in zijn comfortabele egelhuis.....).
Het is trouwens niet zo dat de waterplanten nu direct al een heel erg volgroeide aanblik bieden: van de meeste waterplanten zie je eigenlijk alleen nog maar de pot met wat kiezels of een vrij kale tak waarvan het plaatje belooft dat er volgend jaar schitterend blad en nog mooiere bloemen aan zal komen.
Alleen met wat fantasie, en van heel dichtbij, is al iets van het vijverleven zichtbaar......
***
En dan, als laatste, wordt nog een aantal draadmatten van gegalvaniseerd staal tegen de schutting en de muur bevestigd, als houvast voor veel van onze klimplanten, waaronder clematis, vuurdoorn en onze druiven.
Deze matten zijn - opnieuw - een mooi voorbeeld van hergebruik, want ze zijn afkomstig uit een tuin in Delft en gaan bij ons, opnieuw op maat geknipt, een tweede leven tegemoet.
Nadat de matten op maat zijn geknipt en aan de schutting bevestigd, wordt onze kamperfoelie door de hovenier met de nodige aandacht al door het vlechtwerk heen geleid.
Ook hier krijg je, als je maar dichtbij bent, al bijna een idee hoe het ooit kan gaan worden......
***
En daarmee is de tuin af! Of toch niet? Want eigenlijk is de afronding van het werk van de hovenier slechts de voorbereiding van het echte werk, wat vooral van de natuur afhankelijk is........ wat zijn wij benieuwd hoe de tuin er over een half jaar uit ziet, als alles na de winter begint op te komen en gaat uitlopen!
Daar hebben wij heel romantische beelden bij. Maar misschien denken we later, als we het groenafval amper nog de baas kunnen en onze groene kliko elke week te klein blijkt, met weemoed terug aan deze periode dat we haast niet kunnen wachten totdat alles gaat aanslaan......
Hoewel onze tuin helemaal niet zo enorm groot is, hebben wij hem verdeeld in meerdere zones. Eén van die zones is het gedeelte vóór het hek, waar de tuin eigenlijk nog niet echt begonnen lijkt te zijn.
Vóór het hek ligt onze voortuin, het deel van onze tuin dat straks verscholen is achter het met wilde wingerd en klimop overwoekerde stapelmuurtje dat we onlangs zelf hebben opgetrokken uit de overgebleven tegels en stenen die ooit op ons terras lagen.
In tegenstelling tot veel voortuinen in onze buurt, die er keurig bij liggen, wordt onze voortuin een 'verwilderingsplek' waar de natuur, zo op het eerste gezicht, zijn gang mag gaan zoals in de tuinen van Louis le Roy, die niets moest hebben van een keurig aangeharkte tuin met een strak gemaaid gazon.
Omdat dit deel van de tuin op het noorden ligt, is het een ideale plek voor planten die goed in de schaduw gedijen. En volgens Henri is een schoolvoorbeeld van planten die het op het noorden goed doen de varen, de oerplant die uit een ander sterrenstelsel lijkt te zijn overgewaaid.
We hebben er nu inmiddels een stuk of zes die hier hopelijk in de schaduw tot volle wasdom kunnen komen.
Misschien leek het vandaag, met alle regen, geen ideale dag om buiten te gaan werken. Maar van de hovenier hebben we intussen geleerd dat je je daar niet door hoeft te laten afschrikken omdat je je er prima op kunt kleden.
En het scheelt natuurlijk als het niet ook nog eens heel koud is, zoals vandaag. Hieronder is Jeanet één van de varens aan het planten.....
....om daarna in de achtertuin nog een blauwe regen tegen de pergola te zetten. Daar liepen we vandaag in het tuincentrum, dat was omgebouwd tot een waar kerstparadijs, heel voordelig tegen aan.
De hele dag buiten in de regen is voor ons wat teveel van het goede, maar een handvol planten poten is geen probleem, ook al regent het.
Als het planten is gebeurd, kunnen we lekker naar binnen. Met de houtkachel aan en een stuk zelfgebakken speculaas bij de thee, en de snert al op het vuur, kijken we terug op weer een welbestede dag in de tuin.
Afgelopen weekeinde zei de hovenier dat we de tuin nu 'in gebruik konden nemen'. Hoewel Henri dacht dat hij bedoelde dat we er dan in konden ontspannen en genieten, bedoelde hij misschien ook wel dat we er nu zelf in verder konden werken.
Want voor de echte tuinliefhebber is dat vermoedelijk één en hetzelfde.
Zoals vanmiddag: bollen poten.
In totaal hebben we ruim 650 bollen, die over de hele tuin verspreid moeten worden. Zelfs onder het gazon komen bollen, in totaal een vijftigtal krokussen. We hebben de hele voorraad de afgelopen maanden bij elkaar gescharreld bij diverse kwekers en tuincentra, en zelfs in de markthal in Rotterdam wisten we een aantal bijzondere tulpenbollen te kopen.
Henri had vanmiddag vrij genomen, en Jeanet werkte thuis. Maar zij kon wel even een
uurtje ruimte vinden om op deze zonovergoten dag de handen uit de mouwen
te steken. Nadat vrijwel de hele voorraad bollen op het terras was uitgestald, kon een eerste selectie worden gemaakt. Want dat het niet zou lukken om alle bollen te planten in een halve middag, stond van tevoren wel vast.
En als je dan aan de slag bent, zie je wie echt hart heeft voor het tuinvak. Jeanet gaat vol enthousiasme aan de slag, en voordat je het weet zitten er zo'n 150 bollen, groot en klein, in de verschillende borders. Dat in schril contrast met Henri, die niet verder komt dan de 50 krokusbolletjes onder het gazon te steken en dan liever boodschappen gaat doen.
Het planten van bollen is letterlijk een diepte-investering. Over een paar dagen kun je niet meer zien waar er allemaal wat in de grond is gegaan. Hier en daar staat alleen een bordje dat verraadt dat hier iets onder de grond aan het gebeuren is.
Pas over een half jaar zullen we bijvoorbeeld weten of deze Allium ons gaat verblijden met zijn bolvormige, grootbloemige bloeiwijze op een stevige bloemsteel van een meter hoog, zoals de verpakking ons belooft.
Vandaag zou druk worden. De dag van de laatste grote klussen.
De resterende grond moet worden omgespit en bemest, alle planten moeten de grond in, de poort aan de voorkant moet worden geplaatst, de pergola moet nog van latwerk voorzien worden.
Om alles voor elkaar te boksen is het hoveniersteam vandaag met zijn drieën en daarmee op volle sterkte.
Als we wakker worden is het buiten droog. Dat scheelt al vast, want de hele dag in de regen werken is geen pretje. Het heeft vannacht wel weer hard gewaaid, en er staat nog steeds een harde, koude wind, die de hele dag zal aanhouden. Maar droog blijft het wel de hele dag. Gelukkig.
De eerste flinke klus is het poten van alle beplanting en de haag. Voordat de planten de grond in kunnen moeten ze door Jeanet worden uitgezet. Daar is gisteren al een begin mee gemaakt, en vandaag volgt de rest. Het is nog flink doorwerken om alle planten op tijd uit te zetten, want de hovenier zit Jeanet met het pootwerk op de hielen.
Maar het uitzetten gaat toch net wat sneller dan het poten, en na verloop van tijd is de tuin bezaaid met blauwe, rode en zwarte plastic potjes. De laagste kruipplantjes komen tussen de staptegels, telkens één....
Van de gisteren neergezette planten is een aantal door de harde wind al omgewaaid, maar gelukkig zijn ze niet van hun plek gewaaid en hoeft het werk van gisteren dus niet te worden over gedaan.
Het blijkt toch best een behoorlijke hoeveelheid planten die moeten worden gepoot, en Henri is blij dat hij dit niet zelf hoeft
te doen. Eén, of een handvol planten in de grond zetten is leuk, maar meer dan honderd......? Dat is vakwerk.
Hieronder de hovenier aan het werk, die plantje voor plantje wegwerkt in de grond, gelukkig met kniebeschermers en goede handschoenen.
En zo ziet de border er na het planten uit. Zo is het nog een beetje moeilijk te geloven dat sommige planten misschien zelfs te dicht bij elkaar staan, maar uiteindelijk zal hier niet of nauwelijks nog zwarte grond te zien zijn en raakt alles bedekt onder een groene deken waaruit een rijke bloemenpracht ontspringt.....
Hieronder: tussen twee staptegels. Nu nog een heel klein plantje met miniscule, tere bloemetjes. Oppassen dat je er niet per ongeluk bovenop gaat staan. Hoe lang zal het duren voordat de tegels bijna zijn overwoekerd door dit groen?
Terwijl het planten in volle gang is, wordt aan de achterkant van de vlonder een frame van latten bevestigd. Over deze latten zal één van onze druiven geleid worden, zodat we met een beetje geluk volgend jaar al enige privacy hebben wanneer we 's avonds op dit terras neerstrijken.
Ook de constructie van de kubus wordt nog wat gefinetuned.
Beeld van hoe het lattenwerk wat extra beschutting geeft tegen inkijk vanaf het openbare gazon dat naast onze tuin ligt.
Een volgende klus is het aanplanten van de haag. Hieronder de struiken, nu niet veel meer dan kale wortels en kale takken. Eigenlijk is voor de leek alleen de haagbeuk te herkennen aan zijn oude blad, en de rozen aan de doornen. Daartussen meidoorns en diverse andere struiken, die uiteindelijk voor een gevarieerde en - in de zomer - groene afscheiding gaan zorgen.
De aanplant in volle gang. Wel even werk, want deze natuurlijke haag strekt zich in totaal over ruim dertig meter uit!
Tot slot wordt vandaag de poort ter hand genomen. Het raamwerk van de openslaande deur stond al klaar op ons terras, maar wij hadden ons afgevraagd of vandaag zou lukken om deze ook al te plaatsen.
En dan scheelt het, denken wij, als je met zijn drieën bent, want eerder dan verwacht is het andere werk gedaan en kan het kastanjehouten frame dat de basis vormt voor onze ingang, worden afgemaakt. Hier wordt de ligger die bovenop komt op de juiste lengte gezaagd, en daarna gaat het snel.....
....hier de bevestiging van het frame...
.... en dan duurt het niet lang meer of de poort staat er in zijn geheel! Hieronder de eerste test van de deur door de hovenier ...., en dat werkt prima.
Hieronder de aanblik van buiten af....
....en van binnen vanuit de tuin, waar ook de opstelplaatsen voor onze kliko's goed te zien zijn. Nu is het allemaal nog kaal, maar hier mogen de komende jaren ook klimmers zich uitleven.
En dan, als allerlaatste voor vandaag, wordt de tijdelijke toegang aan de zijkant van de tuin dicht gemaakt.
Daarmee is onze tuin nu een afgesloten geheel! Het is bijna een symbolisch moment, dat de tuinrenovatie nu zo goed als afgerond is.
Nu nog de rand van de vijver afwerken en de planten in de vijver zetten, en nog wat andere, kleinere dingen. Dat gebeurt naar verwachting over één of anderhalve week als alle spullen geleverd zijn.
Wij kijken nog even rond terwijl het razendsnel begint te schemeren. Het is toch wel bijzonder om te zien hoe ons ontwerp in een week of twee van een tekening is getransformeerd in het echt, en hoe veelbelovend het er nu al uit ziet.
De hoveniers beginnen vanmorgen al terwijl wij nog aan het ontbijt zitten. En we zijn niet eens laat opgestaan, omdat we zelf vandaag ook het nodige willen en moeten doen.
Voor vandaag is heel goed weer verwacht. Perfect om weer eens lekker door te pakken in de tuin.
Om elkaar niet in de weg te lopen doen we kalm aan met ons ontbijt, maar als we een motorgeluid horen en de vloer een beetje voelen trillen, wordt het de hoogste tijd om even buiten te kijken, waar de hovenier het gravier d'or pad al aan het 'aftrillen' is.
De aansluiting van het oude tegelpad met het gravier d'or is intussen ook netjes gemaakt. Dat schiet mooi op. En bij daglicht zie je alles toch een heel stuk beter dan gisteravond in het donker!
Nadat we even boodschappen hebben gedaan, blijken er ook weer wat palen bij de poort te zijn geplaatst. Niet alleen om het hek te bevestigen, maar ook naast het huis waar over een tijdje de kliko's tussen kunnen worden gezet. Dit wordt dan ook afgewerkt met schapenhek waarna er klimplanten tegen aan komen.
De houtstek, die we hier voorlopig hebben neergezet, gaan we nog afbreken en vermoedelijk zal die afgevoerd worden want een alternatieve bestemming hebben we daarvoor nog niet kunnen verzinnen.
Als we van voor naar achteren de tuin in lopen, zien we dat ook de laatste staptegels zijn gelegd. Nu is het paadje rondom de vijver tot aan het gazon af, en ook de 'afslag' naar het doodlopende stukje achterin de tuin is klaar.
Nadat de staptegels gelegd zijn en het grondwerk in de achtertuin is begonnen, is het bankje ook voor het eerst in gebruik genomen.....
....net als even later het vlonderterras, waar van een welverdiende theepauze kan worden genoten in een stralende zon bij een temperatuur van een graad of twaalf.
Je kunt het veel slechter treffen als je in december de hele dag buiten moet werken, denken wij.
Omdat onze schuur al een paar weken vol staat met planten die de tuin in moeten, hebben we gevraagd of het mogelijk is om de beplanting niet als laatste te doen maar in de planning iets naar voren te halen, zodat de planten kunnen wennen aan hun nieuwe buitenplek. Dat vraagt het nodige voorbereidende werk aan de grond, eerst omspitten....
...en daarna bemesten. Met vereende kracht wordt dit klusje geklaard, daarna kan Jeanet de planten al vast gaan uitzetten waarna ze morgen door de hovenier zullen worden geplant.
Bij het omscheppen en bemesten van de grond komt de vraag op of alle planten uit de bestaande border moeten worden gehaald of dat sommige beter kunnen blijven staan.
Een goed moment om ook even te overleggen waar de overige planten, die hier opgekuild waren, naar toe moeten.
Nadat wij alle planten hebben verplaatst van de berging naar de terrasvlonder, begint het uitzetten door Jeanet. Dat blijkt nog een behoorlijke uitzoek klus, ondanks dat Jeanet alle borders netjes heeft uitgetekend op papier.
Want eerst moet gekeken worden waar welke plant moet komen.....
....dan moet uit de
plantenvoorraad, waarvan sommige, inmiddels bladloze, exemplaren nog
niet eens zo makkelijk herkenbaar zijn, de juiste soort worden
gekozen.....
... en pas dan kunnen de planten in de border worden gezet.
Nadat de border is gedaan, komen de planten die rond de vijver moeten komen aan de beurt. Hieronder zijn ze voorlopig op de staptegels gezet, zodat ze niet per ongeluk, bijvoorbeeld doordat ze door beesten worden omgestoten, in de vijver terecht komen.
Terwijl Jeanet met de border bezig is, gaan de hoveniers verder met de vloerdelen op de vlonder. Om de rand met de vijver mooi strak afgewerkt te krijgen worden de planken langs een lijntje gezet.
Nadat de meeste planken op hun plaats liggen.....
....is het een kwestie van even flink (elektrisch) doorschroeven en alles zit vast.
Tot slot het eindbeeld voor vandaag.
De structuur van de tuin begint steeds meer vorm te krijgen. Van de harde delen hoeft alleen de poort nog te worden neergezet. Voor het overige moeten alleen nog wat puntjes op de i worden gezet.
Het werk voor vandaag zit er bijna op. Het enige wat wij vanavond nog hoeven te doen, is kijken of wij ons helemaal kunnen vinden in het voorstel van de hovenier voor de waterplanten die in de vijver gaan komen.
